در یک حرکت مهم و بیسابقه که میتواند پیامدهای عمیقی برای نظم مالی جهانی داشته باشد، روسیه، یکی از اعضای کلیدی گروه بریکس، برای نخستین بار قصد دارد اوراق قرضه دولتی خود را به یوان چین منتشر کند. این تصمیم توسط وزارت دارایی روسیه اعلام شده و نشاندهنده گامی بزرگ در راستای سیاستهای “ضد دلاری” مسکو است که در سالهای اخیر به شدت دنبال میشود و پاسخی به تحریمهای غرب محسوب میشود.
چرایی یک تغییر استراتژیک
این اقدام روسیه را میتوان به چند عامل اصلی نسبت داد. پس از اعمال تحریمهای گسترده غرب در پی جنگ اوکراین، دسترسی مسکو به بازارهای مالی غربی و استفاده از دلار به شدت محدود شده است. در نتیجه، روسیه به دنبال یافتن منابع مالی جایگزین و شرکای تجاری جدیدی است که بتوانند در برابر فشارهای اقتصادی غرب مقاومت کنند. چین، به عنوان یک قدرت اقتصادی رو به رشد و متحد استراتژیک، گزینه طبیعی برای این چرخش محسوب میشود. استفاده از یوان نه تنها به روسیه امکان میدهد تا از محدودیتهای دلاری عبور کند، بلکه به پکن نیز کمک میکند تا نقش بینالمللی ارز خود را تقویت کند و به تدریج از وابستگی به دلار آمریکا بکاهد.
پیامدهای جهانی و آینده دلار
انتشار اوراق قرضه دولتی روسیه به یوان، فراتر از یک تغییر ساده در سبد ارزی، پیامی قوی به جامعه جهانی و به ویژه واشنگتن است. این حرکت نشان میدهد که کشورهای بزرگ مانند روسیه به طور فزایندهای آمادهاند تا برای تأمین مالی و تجارت خود از ارزهای جایگزین دلار استفاده کنند. این امر میتواند روند جهانی “دلرزدایی” را تسریع بخشد و به تدریج موقعیت دلار را به عنوان ارز ذخیره جهانی تضعیف کند. برای چین، این یک پیروزی دیپلماتیک و اقتصادی است که به یوان اعتبار بیشتری در صحنه بینالمللی میبخشد. همچنین، این همکاری مالی نزدیکتر بین دو قدرت بزرگ، چشمانداز آینده بلوک بریکس و سایر اقتصادهای نوظهور را که به دنبال استقلال مالی از غرب هستند، تحت تاثیر قرار خواهد داد.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که این اقدام روسیه نه تنها یک راه حل موقت برای چالشهای مالی آن است، بلکه نشانهای از یک تغییر ساختاری عمیقتر در اقتصاد جهانی به سمت یک نظام چندقطبی مالی است که در آن، سلطه بلامنازع یک ارز، به چالش کشیده میشود.