آنکارا، بر اساس گزارش روزنامه دیلی اکسلسیور، ترکیه قصد دارد در سال ۲۰۲۵ هزینههای دفاعی خود را به رکورد ۳۷.۵ میلیارد دلار برساند. این گام بلند، جمهوری ترکیه را از نظر مقیاس اقتصاد دفاعی در میان کشورهای عضو ناتو، به «رده دوم با حجم بالا» خواهد رساند. این افزایش چشمگیر، تقریباً دو برابر بودجه دفاعی ۱۷.۲ میلیارد دلاری این کشور در سالهای اخیر است و نشاندهنده عزم آنکارا برای تقویت توان نظامی و جایگاه استراتژیک خود در منطقه و جهان است.
تقویت جایگاه ترکیه در ناتو
این خبر که ابتدا توسط روزنامه طرفدار دولت «Türkiye» منتشر شده، بیانگر رویکرد فعالتر ترکیه در مسائل دفاعی و امنیتی است. در نشست ماه ژوئن ناتو، کشورهای عضو متعهد شدند که تا سال ۲۰۳۵، ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) خود را به بودجه دفاعی اختصاص دهند. ناتو همچنین قرار است در سال ۲۰۲۹ روند و توازن هزینههای نظامی را بازبینی کند. افزایش قابل توجه بودجه دفاعی ترکیه، این کشور را در مسیری قرار میدهد که نه تنها به تعهدات ناتو نزدیکتر شود، بلکه نقش رهبریتری در این ائتلاف نظامی ایفا کند. این سرمایهگذاری بیسابقه، توانایی ترکیه را برای مشارکت فعالتر در عملیاتهای ناتو و افزایش قدرت بازدارندگی آن در منطقه تقویت خواهد کرد.
چرا افزایش بیسابقه بودجه دفاعی؟
دلایل متعددی پشت تصمیم ترکیه برای افزایش چشمگیر هزینههای نظامی وجود دارد. از یک سو، ترکیه با چالشهای امنیتی پیچیدهای در مرزهای جنوبی خود، از جمله مبارزه با گروههای تروریستی و تحولات منطقهای، مواجه است. از سوی دیگر، جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی این کشور در مدیترانه شرقی، دریای سیاه، قفقاز و شمال آفریقا، نیازمند پشتیبانی از یک ارتش مدرن و قدرتمند است. این افزایش بودجه همچنین میتواند به منظور توسعه بیشتر صنایع دفاعی بومی ترکیه باشد که در سالهای اخیر پیشرفتهای چشمگیری داشته و به یکی از صادرکنندگان اصلی تسلیحات در منطقه تبدیل شده است. مدرنسازی ارتش و تجهیز آن به فناوریهای پیشرفته داخلی و خارجی، از اهداف اصلی این طرح به شمار میرود.
پیامدهای منطقهای و بینالمللی
افزایش بودجه دفاعی ترکیه، پیامدهای گستردهای هم در سطح منطقهای و هم در سطح بینالمللی خواهد داشت. این اقدام میتواند به تغییر موازنه قوا در شرق مدیترانه و خاورمیانه منجر شود و نگرانیهایی را برای برخی همسایگان ایجاد کند. در عین حال، برای متحدان ناتو، به ویژه ایالات متحده، این افزایش بودجه میتواند به معنای شریکی قدرتمندتر و با قابلیتهای بیشتر تلقی شود. ترکیه با این سرمایهگذاری، نه تنها قدرت نظامی خود را تحکیم میبخشد، بلکه نفوذ سیاسی و دیپلماتیک خود را در معادلات جهانی نیز افزایش میدهد و به دنبال جایگاهی مستحکمتر در نظم نوین جهانی است.