تحلیل تعاملی: چرا تورم در ترکیه پایین نمیآید؟
کاوش بصری گزارش خبرگزاری تسنیم (آبان ۱۴۰۴)
دولت اردوغان وعده تورم زیر ۲۰٪ تا ۲۰۲۵ را داده بود، اما انتظارات خانوارها ۵۴٪ است.
۱. هزینه انسانی: شکاف تاریخی حداقل دستمزد و خط فقر
بر اساس گزارش، برای اولین بار در تاریخ ترکیه، شکاف بین خط گرسنگی و حداقل دستمزد به سطح بیسابقهای رسیده است. این نمودار، مقایسه بصری درآمد یک کارگر با هزینههای واقعی زندگی در ترکیه (بر اساس لیر) را نشان میدهد.
۲. شکاف انتظارات: آمار رسمی در برابر واقعیت جیب مردم
علی باباجان در این گزارش به «بیاعتمادی» به آمارهای رسمی اشاره میکند. این نمودار نشان میدهد که چرا مردم به آمارهای دولت (۳۲.۸۷٪) اعتماد ندارند؛ زیرا انتظار تورمی خودشان (۵۴.۳۹٪) بسیار به واقعیت زندگیشان نزدیکتر است.
۳. دلایل ساختاری بحران: چرا تورم هرگز کاهش نمییابد؟
به باور تحلیلگران و دانشگاهیان، مشکل ترکیه موقتی نیست، بلکه ریشه در ساختار اقتصاد و سیاستگذاری دارد. برای مشاهده جزئیات هر مورد، روی آن کلیک کنید.
۵ اصل مورد نیاز از دید علی باباجان
۶ دلیل ساختاری از دید تحلیلگران
۴. بحران سیاسی و قضایی: ۲۵ میلیون پرونده ورشکستگی
بحران اقتصادی صرفاً در تورم خلاصه نمیشود؛ این بحران به سیستم قضایی سرایت کرده و اعتماد سیاسی را از بین برده است.
این حجم از پرونده باعث تراکم، تأخیر و پیچیدگی فرآیندهای قانونی شده است.
نشاندهنده افزایش شدید چکهای بلامحل، وامهای معوق و صورتحسابهای تسویه نشده.
تحلیل سیاسی: دیدار باباجان و شیمشک
دیدار اخیر «علی باباجان» (از معماران سابق اقتصاد ترکیه) و «مهمت شیمشک» (سکاندار فعلی اقتصاد) بحثبرانگیز شد. برخی این را نشانه بازگشت باباجان میدانستند، اما او صراحتاً اعلام کرد که دلایل جداییاش از حزب اردوغان (مانند عدم شفافیت و شایستهسالاری) همچنان پابرجاست.
پیام این دیدار این بود که باباجان ترجیح داده توصیههای خود برای گذار از بحران را مستقیماً به دولت ارائه دهد، نه اینکه به صف یاران اردوغان بازگردد.